Cây Cơm nguội còn gọi là cây Cơm nguội năm cạnh, Mác ten hay Quả nổ trắng, là một dược liệu có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong Y học cổ truyền. Tuy nhiên, giống cây quý này lại không được nhiều người biết đến trong vai trò của một loại thuốc. Đó là lý do TOPBESTVIET chia sẻ với bạn những thông tin hữu ích về đặc tính, tính vị và bài thuốc từ Cơm nguội - Khám phá ngay!
Xem thêm: Khám phá cây dược liệu mọc hoang - Hương nhu tía
Đặc tính của cây Cơm nguội
Cây Cơm nguội có tên khoa học là Ardisia quinquegona Blume, thuộc họ Myrsinaceae - Đơn nem.
Cây phân bố ở Đông Nam Á và sống ở rừng rậm, mọc hoang hoặc được trồng làm cảnh. Tại Việt Nam, Cơm nguội được tìm thấy nhiều ở các tỉnh miền Bắc - miền Trung: Lào cai, Nghệ An, Gia Lai, Quảng Ninh, Thái Nguyên.
Là cây thân gỗ nhỏ với chiều cao phổ biến > 1,5 m. Thân cứng, phân nhánh, vỏ nâu.
Lá cây thuôn, bản dày, mép nguyên, có gân nổi với màu xanh đậm ở mặt lá trên và xanh nhạt ở mặt lá dưới.
Hoa Cơm nguội mọc chùm, hoa nhỏ với cánh mỏng màu hồng.
Trái của cây hình cầu với đường kính khoảng 3 - 4 mm. Quả có màu đen tuyền, bóng mọng khi chín, có thể ăn được, vị ngọt nhẹ, bùi.
Mùa hoa của Cơm nguội rơi vào tháng 2 đến tháng 8 và kết quả vào tháng 5 đến tháng 12.
Thành phần hóa học của cây Cơm nguội
Các thành phần được phát hiện ở cây Cơm nguội:
Nước
Hàm lượng lớn: Glucid, Caroten, Protid, chất xơ
Hàm lượng nhỏ: vitamin C, Triterpenoid, Steroid
Xem thêm: Những điều thú vị về cây thuốc quý An Nam Tử
Thu hái và bảo quản cây Cơm nguội
Bộ phận dược liệu được sử dụng ở cây Cơm nguội là lá.
Là cây được thu hái quanh năm. Đem rửa sạch, làm khô và bảo quản ở nơi khô ráo. Các bài thuốc từ cây Cơm nguội có thể được dùng ở dạng tươi hoặc khô.
Tác dụng của bài thuốc từ cây Cơm nguội
Cây Cơm nguội trong Đông Y có tính mát, vị cay và chát nhẹ với các tác dụng như:
- Hỗ trợ điều trị các bệnh ngoài da: chàm da, mẩn ngứa, viêm nhiễm.
- Ức chế vi khuẩn đường ruột, cải thiện hệ tiêu hóa, ngăn ngừa ung thư dạ dày.
- Giảm đau ở phụ nữ sau sinh.
- Trị ho kéo dài, kiết lỵ, tiêu chảy, các bệnh về xương khớp.
- Kháng viêm, giảm đau chấn thương, sưng ngoài da.
Lưu ý:
- Chống chỉ định sử dụng bài thuốc từ Cơm nguội đối với: phụ nữ mang thai hoặc những người mẫn cảm với thành phần của thuốc, đang sử dụng thuốc Tây.
- Vỏ và rễ của Cơm nguội có một lượng độc tố nhẹ. Vì vậy, cần tham khảo ý kiến người có chuyên môn trước khi sử dụng Cơm nguội làm thuốc điều trị bệnh.