Đinh lăng (Gỏi cá, Nam dương sâm), giống cây dược liệu quý được sử dụng phổ biến trong y học phương Đông và y học hiện đại với nhiều công dụng như: bồi bổ cơ thể, tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ điều trị sinh lý và cực kỳ tốt cho gan, tim, thận. Cho nên, Đinh lăng còn được ví như nhân sâm Việt. Đó cũng là lý do giống cây này được trồng nhân rộng thành các mô hình trang trại hiệu quả. Vậy, trồng Đinh lăng như thế nào?
Xem thêm: Đinh lăng - Nhân sâm của người nghèo
Chuẩn bị trước khi trồng Đinh lăng
Trước khi trồng Đinh lăng, cần chuẩn bị:
Giống Đinh lăng
- Nên chọn giống lá nhỏ, xoăn, vỏ nhẵn, rễ mềm và củ to. Đối với loại Đinh lăng lá to, vỏ sần sẽ ít ra rễ và khó tiêu thụ hơn.
- Chuẩn bị cành giâm vào bầu để gia tăng tỷ lệ cây sống và phát triển tốt cao hơn. Cắt cành giâm khoảng 15cm đến 20cm hoặc từ 40cm đến 50cm với đường kính từ 1cm đến 1,5cm. Số lượng cành giâm phụ thuộc vào cành giống và mục đích trồng.
- Không nên làm dập 2 đầu cành khi giâm vào bầu. Khi tỉa hom nên để lại 3 đến 4 lá và để 1/3 phiến lá.
- Nên nhúng đầu cành giâm vào dung dịch kích rễ trước khi giâm.
Làm bầu giâm Đinh lăng
- Đất làm bầu cần ải, tơi, xốp.
- Vỏ bầu bằng túi nilon với các lỗ đã được chọc thủng. Có 2 kích cỡ bầu thường thấy là 9 x 10cm và 16 x 18cm, điều này còn tùy thuộc vào kích thước cành giâm và thời gian giâm.
- Cho đất khoảng 3/4 bầu -> cắm cành Đinh lăng giâm vào bầu -> xếp gọn vào luống (0,8m đến 1m) để chăm sóc thuận tiên hơn.
Chăm sóc bầu giâm Đinh lăng
- Nên đặt bầu giâm Đinh lăng ở nơi có nắng nhẹ, hạn chế mưa xối trực tiếp vào bầu. Có thể sử dụng lưới đen để che nắng và mưa cho bầu.
- Cần tưới ẩm bầu giâm bằng bình phun sương để kích thích cây ra rễ và nảy chồi.
- Say 45 đến 50 ngày, khi các lá đầu đã già và rụng, cành giâm nảy chồi thì có thể đem trồng.
Thời vụ trồng Đinh lăng
Có thể trồng Đinh lăng quanh năm, nhưng thời gian tốt nhất là vào tháng 2 đến tháng 4 dương lịch.
Trồng cây Đinh lăng
Kỹ thuật trồng Đinh lăng được tóm tắt cụ thể như sau:
Chuẩn bị đất trồng
- Đinh lăng dễ sống, dễ trồng, song không chịu được úng và thích hợp nhất với đất pha cát, tơi xốp và thoát nước tốt.
- Cần chuẩn bị đất trồng Đinh lăng trước đó ít nhất 15 ngày để đất trồng ổn định, tạo điều kiện tốt nhất cho cây phát triển.
- Tạo băng rộng từ 2,5m đến 3,5m với 4 đến 6 hàng đơn. Mỗi hàng cách nhau 50cm, cao 25cm đến 30cm và rộng từ 20cm đến 25cm. Nên đảm bảo mật độ trồng khoảng 1000 cây/ sào.
- Đào rãnh sâu để chủ động trong việc tưới tiêu, thoát nước.
- Có thể trồng xen cây ăn quả để hạn chế giá rét, sương muối tác động lên Đinh lăng vào mùa đông và tạo bóng vào mùa hè.
- Ngoài việc lên luống truyền thống, có thể tạo hố với đường kính 1m, sâu khoảng 40cm, trồng 3 cây/ 1 hố theo hình tam giác cân với khoảng cách giữa các cây là 30cm đến 40cm.
Bón phân
- Đinh lăng không có yêu cầu phức tạp về phân bón.
- Đối với 1 sào, cần chuẩn bị 4 đến 5 tạ phân chuồng - 30kg phân Supe để bón lót. Tuyệt đối không bón phân sát bầu hoặc để bầu lên trên phân.
Kỹ thuật trồng cây từ bầu ra đất ruộng
- Đặt cây vào giữa luống hoặc hố trồng, miệng bầu ngang với mặt đất xung quanh. Lấp đất, nén nhẹ xung quanh và vun cao để tránh nước đọng gây úng.
- Sau khi vun bầu, nên phủ rơm/ bèo tây để giữ ẩm, tạp mùn.
- Trong quá trình trồng, cắt nhẹ bầu nilon để tránh cây bị đứt, gãy rễ.
- Trồng bầu cây chếch 45 độ so với mặt luống và nghiêng theo chiều luống sẽ giúp tăng hiệu quả cho củ của Đinh lăng.
Chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cho Đinh lăng
- Sau 7 ngày trồng, nên hòa sử dụng hỗn hợp Supe loãng để kích thích rễ phát triển.
- Bón thúc lần 1 khi cây ra lá mới lần đầu (8kg đến 10kg đạm ure/sào) và bón thúc lần 2 sau 6 tháng (20kg đến 30kg lân Supe + 8kg đến 10kg đạm Ure + 4kg đến 6kg Kali). Bón phân cách gốc từ 15cm đến 20cm, không bón quá gần gốc cây.
- Cần bổ sung thêm 3 đến 4 tạ phân chuồng hoai mục + 10kg đến 15kg NPK lần/sào khi Đinh lăng 2 năm tuổi. Tỉa bớt lá, cành thừa và thường xuyên dọn cỏ, làm sạch vườn.
- Tưới nước vừa đủ, chú ý thoát nước cho cây. Ngập nước làm cho cây dễ úng thối và sinh nấm.
- Đối với Đinh lăng dưới 2 năm tuổi, dễ bị mắc bệnh rầy, rệp, nấm bệnh, cần dùng thuốc ngăn ngừa và phòng trừ thích hợp.
- Đối với Đinh lăng trên 2 năm tuổi, dễ bị chuột cắn. Vì vậy, cần có biện pháp phòng tránh chuột thường xuyên.
Thu hoạch Đinh lăng
- Đinh lăng 3 năm tuổi sẽ bắt đầu cho thu hoạch.
- Thời gian thu hoạch nằm khoảng tháng 10 đến tháng 12 hàng năm. Đây là thời điểm củ Đinh lăng đạt chất lượng tốt nhất.
- Sau thu hoạch, tùy vào mục đích mà có thể sử dụng các thân tốt, khỏe để làm giống. Thân, rễ, lá bán tươi, chế biến hoặc làm thuốc.